Bất bình trước năng lực chữa cháy của lực lượng PCCC, ai chịu trách nhiệm về vụ cháy và yêu cầu hỗ trợ người bị thiệt hại là những vấn đề nóng được các tiểu thương đề đạt trong buổi đối thoại.

Toàn bộ hàng hóa thành tro

Vụ cháy trung tâm thương mại (TTTM) Hải Dương xảy ra từ sáng sớm 15.9 nhưng tới chiều 16.9 vẫn còn những cột khói bốc lên. Cả một TTTM rộng tới 15.000m2 với 3 tầng nhà đều cháy trụi chỉ còn trơ khung nhà. Khắp 4 phía trung tâm, la liệt những mảnh kính, gạch vụn rơi ra từ trong tòa nhà khi phát cháy. 

Chứng kiến cảnh tượng trong trung tâm này, chúng tôi chỉ thấy gạch và sắt vụn. Không còn nhận ra bất cứ thứ gì được coi là hàng hóa từng có mặt ở đây trước thời điểm vụ cháy xảy ra. Tới ngày 16.9, lực lượng PCCC đã có thể tiếp cận vào trong TTTM. 

Từng nhóm chiến sĩ cảnh sát PCCC vào trong trung tâm nhưng những nỗ lực của họ chỉ là dập các đám khói vì chẳng còn gì để cứu. Máy bơm nước hoạt động phun nước vào đám cháy nhưng có lẽ quá mệt mỏi nên thay vì dùng tay phun nước vào đám cháy, cảnh sát PCCC... buộc vòi phun nước vào cành cây để nước xả vào đám cháy. 

Mặt sau TTTM là cảnh đổ nát

Lực lượng PCCC quá yếu kém?

Từ sáng sớm 16.9, hàng chục tiểu thương tiếp tục tập trung trước TTTM vật vã khóc lóc. Rất nhiều người bất bình tố cáo lực lượng PCCC Hải Dương yếu kém, thiếu trách nhiệm chính là một trong những nguyên nhân dẫn đến hậu quả nghiêm trọng này. Bà Hoàng Thị Hải - tiểu thương kinh doanh trong chợ - cho biết: 

“Thật ra, đám cháy ban đầu rất nhỏ ở cánh trái phía trước trung tâm. Ngay sau khi xảy ra cháy, chúng tôi đã điện báo hàng chục cuộc điện thoại cho cảnh sát PCCC nhưng chẳng ai nghe máy. Tới khi quá sốt ruột, chúng tôi mới phóng xe máy đến gõ cửa kêu cứu tại trụ sở Phòng Cảnh sát PCCC thì họ mới điều xe đến. 

Sự yếu kém của lực lượng PCCC tiếp tục được nhiều tiểu thương phản ánh trong cuộc đối thoại giữa UBND TP.Hải Dương với người dân chiều 16.9. Tiểu thương Hoàng Đức Chí yêu cầu cơ quan chức năng cung cấp danh tính của tổ bảo vệ trong ca trực đêm 15.9. Theo anh Chí, với chức năng bảo vệ TTTM, những bảo vệ này đã được học về nghiệp vụ chữa cháy nhưng chẳng biết làm gì để đám cháy nhanh chóng lan rộng. 

Ông Tăng Thế Viễn - hộ kinh doanh trong TTTM - yêu cầu lãnh đạo tỉnh phải có câu trả lời về sự tắc trách của lực lượng cảnh sát PCCC. “Đám cháy được chúng tôi phát hiện, báo cho cảnh sát PCCC từ lúc hơn 1h nhưng gần 2 giờ sau thì cảnh sát PCCC mới có mặt. Chỉ có 2 xe chữa cháy đến, trong đó có 1 xe hỏng, không phun được giọt nước nào. 

Suốt thời gian sau đó, các máy bơm nước nhỏ giọt chẳng thể ngăn chặn được đám cháy. Chỉ khoảng 1 giờ sau, khi lực lượng chữa cháy của các tỉnh Hưng Yên và một số doanh nghiệp như ximăng Hoàng Thạch tới hiện trường. Chúng tôi rất khâm phục khả năng ứng phó của lực lượng cảnh sát PCCC Hưng Yên và mấy doanh nghiệp. Xe chữa cháy của họ tốt, cán bộ làm việc chuyên nghiệp, họ phun nước đến đâu là dập tắt lửa được ở đó. Giá mà lực lượng PCCC ở Hải Dương được như ở Hưng Yên thì có lẽ hậu quả không nghiêm trọng đến thế này. 

Đại tá Nguyễn Đức Hiển thì khẳng định, Ban quản lý TTTM báo tin cháy cho lực lượng chuyên trách quá muộn. Lực lượng công an nhận tin báo cháy lúc 3h ngày 15.9, khi lực lượng chuyên trách có mặt tại hiện trường thì đám cháy đã lan quá rộng, không thể kiểm soát. 

Như vậy, thông tin từ phía cơ quan chức năng cung cấp và thông tin từ phía người dân có sự chênh lệch lớn về thời gian báo cháy. “Để xác minh thông tin này không khó, chỉ cần cơ quan chức năng tới Tổng đài viễn thông, tra thông tin về số máy gọi tới số điện thoại của lực lượng PCCC Hải Dương, chắc chắn sẽ biết chúng tôi gọi điện báo họ lúc mấy giờ” - một tiểu thương “hiến kế”.  

Sự yếu kém của lực lượng PCCC được nhiều tiểu thương phân tích: TTTM nằm ở khu vực biệt lập, 4 phía là đường rộng, ngay cạnh trung tâm là 1 hồ lớn đầy nước và 1 con kênh có khả năng cấp nước đầy đủ, nhưng TTTM vẫn cháy sạch. 

Những chất vấn của tiểu thương về trách nhiệm của lực lượng PCCC được ông Phó Chủ tịch UBND TP Nguyễn Tiến Phụng cho biết: CA tỉnh Hải Dương đã lập chuyên án để điều tra về vụ việc. Khi quá trình điều tra hoàn tất, nếu xác định có yếu tố hình sự thì chắc chắn cá nhân hay tổ chức nào để dẫn đến hậu quả vụ việc sẽ phải chịu hình phạt thích đáng. 

Sự bức xúc của tiểu thương có thể dễ lý giải khi hằng năm, họ đều phải đóng kinh phí cho công tác PCCC. Bản thân ông Phụng khi trao đổi với Lao Động trước đó cũng khẳng định, trong năm qua, UBND TP.Hải Dương đã đầu tư kinh phí cho BQL TTTM tập huấn, mua sắm trang thiết bị PCCC, nhưng khi cháy xảy ra thì họ lúng túng chẳng biết làm gì ngoài việc đứng nhìn.

Tiểu thương bức xúc trước cổng trung tâm thương mại

Tập trung ổn định đời sống tiểu thương

Tại buổi đối thoại chiều 16.9, đại diện Sở LĐTBXH tỉnh Hải Dương yêu cầu mỗi hộ dân thống kê thiệt hại, tự đánh giá thiệt hại cũng như nêu lên hoàn cảnh gia đình để đơn vị này có phương án tham mưu cho các cấp hỗ trợ. 

Sau vụ cháy, nhiều gia đình, thậm chí một số đại gia đình (gồm nhiều thế hệ kinh doanh trong TTTM) bỗng chốc trở nên tay trắng, trở thành con nợ. Nhiều người nêu lên nỗi bức xúc khi toàn bộ tiền bạc, hàng hóa đã tiêu tan cùng đám cháy. Các tiểu thương đề nghị sự hỗ trợ của tỉnh Hải Dương gồm 10 triệu đồng từ ngân sách tỉnh, 3 triệu đồng từ TP.Hải Dương phải sớm đến được với người dân.

Số phận của TTTM Hải Dương được Phó Chủ tịch UBND TP.Hải Dương Nguyễn Tiến Phụng khẳng định là sẽ đập bỏ toàn bộ và xây lại trung tâm trên nền cũ. Tuy vậy, để xây dựng lại, cần nguồn kinh phí hàng trăm tỉ đồng và thời gian thi công chắc chắn kéo dài, nên trước mắt các hộ dân sẽ kinh doanh buôn bán tại khu chợ tạm do TP bố trí. Trong quá trình kinh doanh tại chợ tạm này, tiểu thương sẽ được miễn thuế đến năm 2015.